Ewaluacja zewnętrzna polega na zebraniu przez zespół wizytatorów obiektywnych informacji na temat jakości pracy szkoły w celu oceny, w jakim stopniu szkoła ta spełnia wymagania określone przez państwo. Ministerstwo Edukacji Narodowej zdefiniowało 17 wymagań dotyczących najróżniejszych dziedzin pracy szkoły: od wyników nauczania, realizacji obowiązującej podstawy programowej, przez rozwijanie aktywności i umiejętności społecznych uczniów, współpracę z rodzicami, po organizację pracy placówki, w tym jej warunki lokalowe i wyposażenie. Wymagania te grupują się w czerech obszarach:
- efekty - rozumiane jako wszelkie pożądane rezultaty pracy dydaktycznej, wychowawczej i opiekuńczej szkoły,
- procesy - rozumiane jako system następujących po sobie działań, mających prowadzić do wytworzenia tych efektów;
- środowisko - obejmujące wszelkie aspekty współpracy szkół ze środowiskiem lokalnym, a zwłaszcza z rodzicami uczniów;
- zarządzanie - rozumiane jako wszystkie procesy zarządcze i kierownicze, wspierające trzy powyższe obszary.
Każde z tych wymagań dana szkoła może spełnić na poziomie od E do A:
- ocena E – oznacza niski stopień wypełniania wymagania przez szkołę,
- ocena D – to podstawowy stopień wypełniania wymagania przez szkołę,
- ocena C - średni stopień wypełniania wymagania przez szkołę,
- ocena B - wysoki stopień wypełniania wymagania przez szkołę,
ocena A - oznacza bardzo wysoki stopień wypełniania wymagania przez szkołę.
Wyniki ewaluacji zewnętrznej szkół przedstawiane są w raportach dostępnych na platformie internetowej www.npseo.pl. W zakładce “Sprawdź raport z ewaluacji swojej szkoły” dostępne są raporty z ewaluacji z całej Polski, w tym przedszkoli, szkół podstawowych, gimnazjów, szkół ponadgimnazjalnych, szkół specjalnych, poradni psychologiczno-pedagogicznych.
Wszyscy zainteresowani rzetelną oceną danej szkoły – a szczególnie absolwenci gimnazjów i ich rodzice – mogą zapoznać się z obiektywnym i szczegółowym opisem, czy i w jaki sposób dana szkoła spełnia stawiane jej wymagania , po to, aby jak najlepiej wybrać szkołę ponadgimnazjalną dla siebie lub dla swojego dziecka.
W sędziszowskim liceum ewaluacja zewnętrzna została przeprowadzona w marcu bieżącego roku przez trzyosobowy zespół wizytatorów Podkarpackigo Kuratorium Oświaty. Dotyczyła ona oceny stopnia spełnienia 10-ciu spośród wymienionych wyżej 17-tu wymagań w obszarach: procesy zachodzące w szkole oraz środowisko. Badania trwały kilka tygodni i polegały na analizie różnorodnych dokumentów, przeprowadzeniu anonimowych ankiet o pracy szkoły wśród wszystkich uczniów klas drugich i trzecich oraz wśród ich rodziców a także wśród wszystkich nauczycieli. Wizytatorzy przeprowadzili też szczegółowe i długotrwałe rozmowy z rodzicami, z losowo wybranymi uczniami, z nauczycielami, z pracownikami niepedagogicznymi, z przedstawicielami różnorodnych instytucji współpracujących ze szkołą oraz z dyrektorem szkoły. W ramach ewaluacji wizytatorzy obserwowali także sposób prowadzenia zajęć lekcyjnych przez różnych nauczycieli, w różnych klasach i z różnych przedmiotów. Obserwacji poddano też budynek szkoły, wyposażenie sal w pomoce dydaktyczne, tygodniowy plan zajęć itp.
Kolejnym etapem ewaluacji była analiza zgromadzonych danych, której dokonywali wizytatorzy już poza szkołą w oparciu o ściśle określone procedury i jednakowe w całym kraju kryteria, pozwalające na obiektywne ustalenie stopnia spełnienia przez szkołę poszczególnych wymagań. Efektem tej analizy jest raport z ewaluacji szkoły, który został zatwierdzony przez Podkarpackiego Kuratora Oświaty i został przekazany szkole oraz Staroście Powiatu Ropczycko-Sędziszowskiego jako organowi prowadzącemu.
Podczas spotkania podsumowującego ewaluację wizytatorzy przekazali gronu pedagogicznemu i dyrekcji wyniki i wnioski z przeprowadzonej w naszym liceum ewaluacji.
W obszarze „Procesy zachodzące w szkole” ustalono następujące poziomy spełnienia wymagań:
- szkoła ma koncepcję pracy – poziom B ( wysoki ),
- oferta edukacyjna umożliwia realizację podstawy programowej - poziom A ( bardzo wysoki),
- procesy edukacyjne mają charakter zorganizowany – poziom B ( wysoki),
- procesy edukacyjne są efektem współdziałania nauczycieli – poziom A ( bardzo wysoki),
- kształtuje się postawy uczniów – poziom A ( bardzo wysoki),
- prowadzone są działania służące wyrównywaniu szans edukacyjnych – poziom A ( bardzo wysoki) .
W obszarze „Środowisko”:
- wykorzystywane są zasoby środowiska na rzecz wzajemnego rozwoju – poziom A ( bardzo wysoki),
- wykorzystywane są informacje o losach absolwentów – poziom A ( bardzo wyskoki),
- promowana jest wartość edukacji – poziom A ( bardzo wysoki),
- rodzice są partnerami szkoły – poziom B (wysoki).
Wizytatorzy byli pod wrażeniem poziomu pracy szkoły, wyrazili swoje uznanie i podkreślali, że tak wysokie oceny przyznawane są stosunkowo rzadko, z uwagi na bardzo wysoko postawione wymagania pozwalające na ustalenie oceny A. Za pośrednictwem dyrekcji gratulowali też uczniom i ich rodzicom, że młodzież ma możliwość zdobywania wiedzy, nabywania ważnych w dorosłym życiu umiejętności i rozwijania zainteresowań w tak dobrej szkole.
Dla dyrekcji i nauczycieli sędziszowskiego liceum to powód do dumy i uhonorowanie ich codziennej, systematycznej i rzetelnej pracy ukierunkowanej na zaspokajanie potrzeb uczniów i dbałość o ich wszechstronny rozwój. Na uzyskanie tak wysokich wyników przez szkołę mają wpływ także - a może przede wszystkim - nasi uczniowie i ich rodzice, którzy ją współtworzą i kreują jej dobry wizerunek. Te wyjątkowe wyniki zobowiązują nas do dalszej pracy na co najmniej dotychczasowym poziomie. Jednym z dowodów uznania dla pracy szkoły stało się też zaproszenie dyrektora sędziszowskiego liceum do zaprezentowania niektórych działań prowadzonych w szkole – jako przykładu dobrej praktyki – podczas konferencji z udziałem przedstawicieli zagranicznych środowisk oświatowych.
Składam serdeczne podziękowania wszystkim zaangażowanym w proces ewaluacji zewnętrznej w naszym liceum, a więc rodzicom, przedstawicielom środowiska lokalnego – szefom instytucji i organizacji współpracujących ze szkołą, nauczycielom, pracownikom niepedagogicznym i uczniom.
Wszystkich zainteresowanych – a szczególnie tych, którzy niebawem dokonywać będą wyboru szkoły ponadgimnazjalnej - zapraszam do zapoznania się z raportem będącym rezultatem przeprowadzonej w sędziszowskim liceum ewaluacji. Zostanie on zamieszczony na platformie www.npseo.pl. w zakładce “Sprawdź raport z ewaluacji swojej szkoły” .
Lucyna Doroba- dyrektor Liceum Ogólnokształcącego
im. ks. Piotra Skargi w Sędziszowie Młp.